İsrail’de Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon, tartışmalı bir yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki kontrolünü azaltacak yasa tasarısını Genelkurmay’a sunmaya hazırlanırken, gün boyu sürmesi planlanan protestolar ve sivil itaatsizlik ülke genelinde başladı. Meclis bu hafta ikinci bir oylama için.
Başkent Tel Aviv’in simge noktalarından biri olan Habima Meydanı’nda sabahın ilk saatlerinden itibaren ellerinde İsrail bayrakları olan göstericiler toplandı.
Bir grup gösterici, Ramat Gan’daki Tel Aviv Borsası binasına girerek “Ekonomiyi Kurtarın” yazılı pankart açtı ve açıklamanın yazıldığı sırada yüzlerce geçersiz banknotu yere fırlattı.
Tel Aviv’de Savunma Bakanlığı ofislerinin bulunduğu “Kiryat” askeri kompleksinin önünde toplanan yaklaşık 1000 kişilik grup insan zinciri oluşturdu. Bazı göstericiler kendilerini kapıya kelepçeledi. İsrail polisi çevrede geniş güvenlik önlemi aldı.
Göstericilerin trafiği iki yönlü olarak kapattığı ülkenin kuzeyindeki yollar başta olmak üzere birçok otoyolda uzun araç kuyrukları oluştu.
Ülkenin en büyük işçi sendikası önünde gösteri
Yargı düzenlemesine karşı çıkan kümeler, ülkenin en büyük genel işçi sendikası olan Histadrut Genel Merkezi önünde toplanacaklarını açıkladı.
Protesto hareketi, Netanyahu’nun yargı düzenlemesini askıya aldığı Mart ayında olduğu gibi işçi sendikasından grev ilan etmesini talep ediyor.
Netanyahu karşıtı protesto hareketi çatısı altındaki ileri teknoloji grubu, “her İsraillinin gün içinde kullandığı ünlü telefon uygulamalarını ve internet sitelerini yasal çerçevede yavaşlatacağını” duyurdu.
İsrail İş Forumu da yaptığı yazılı açıklamada, “Yargısal düzenlemede geri dönülmez adımlar atılırsa ekonomiyi durdurmak için tüm yasal önlemleri alacaklarını” belirtti.
Netanyahu karşıtı protesto hareketi, gün boyunca ülke genelinde çok sayıda gösteri düzenleneceğini, öğleden sonra tren istasyonlarında toplanarak tren seferlerinin aksatılacağını duyurdu.
Bazı hükümet yanlısı aşırı sağcı gruplar da sokaklara döküldü.
Öte yandan, bazı çok sağcı hükümet yanlısı gruplar da sokaklara döküldü. Aşırı sağcı göstericiler, İsrail Başsavcısı Gali Baharav-Miara’nın Tel Aviv’deki konutunun önünde toplandı.
İsrail polisi, kamu düzenini bozduğu gerekçesiyle şu ana kadar en az 2 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
Ertelenen yargı düzenlemesi
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in 5 Ocak’ta açıkladığı “yargı reformu”, Yüksek Mahkeme’nin yetkilerinin sınırlandırılması ve yargı atamalarında söz sahibi olma gibi değişiklikleri içeriyor.
Netanyahu, ülke genelinde artan kitlesel protesto ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart’ta ertelediğini açıklamış ancak 2023-2024 bütçesinin TBMM’den geçmesinin ardından yargı yönetmeliğini yeniden gündeme getireceklerini açıklamıştı. Mayısın sonu.
Netanyahu koalisyonu ile muhalefet arasında yargı düzenlemesi müzakeresinin ardından hükümet, geçtiğimiz günlerde yargı düzenlemesi kapsamında yeniden düğmeye basmıştı.
Hükümet, 10 Temmuz’da Meclis’te yapılan ilk oylamada, Yüksek Mahkeme’nin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak “akla yatkınlık” adını verdiği yasa tasarısını kabul etmişti. Yasanın yürürlüğe girmesi için Meclis’teki üç oyu da geçmesi gerekiyor.
İsrail basınında yer alan haberlere göre, Yargıtay’ın hükümetin kararlarını “kamu yararına hizmet etmediği, çıkar çatışmasına yol açtığı” gerekçesiyle bozma yetkisini ortadan kaldırmayı amaçlayan “akla yatkınlık” yasa tasarısı, “mantıksız” olduklarının bu hafta ikinci kez oylanmasıyla Meclis’e getirilmesi planlanıyor. Netanyahu hükümetinin muhalif hareketi, hükümetin bu adımına karşı 18 Temmuz Salı günü ülke genelinde sivil itaatsizlik eylemleri düzenleneceğini duyurdu.
İsrail’de Netanyahu hükümetinin yargısal düzenlemesine ve diğer sağcı politikalarına karşı çıkan protesto hareketi, 6 aydır ülke genelinde gösterilerine devam ediyor.
Aralarında savaş pilotları, denizaltı subayları ve seçkin komando birliklerinin de bulunduğu İsrail ordusundaki yüzlerce yedek asker de, Netanyahu hükümetinin tartışmalı yargı düzenlemesini sürdürmesi halinde görevlerine devam etmeyeceklerini açıkladı.
