ABD Lideri Joe Biden ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Filistin’de sükunetin korunması ve Etiyopya’nın inşasını sürdürdüğü Hedasi (Nahda) Barajı sorununun tahlile kavuşturulması sıkıntısını görüştü.
Mısır Cumhurbaşkanlığından yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Sisi, Şarm el-Şeyh’te düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 27. Taraflar Konferansı Zirvesi (COP27) çerçevesinde Biden ile bir araya geldi.
Görüşmede liderler, Filistin’de sükunetin korunması, Hedasi Barajı sorununun tahlile kavuşturulması, Rusya-Ukrayna krizi ve olumsuz yansımalarının yanı sıra Libya, Suriye ve Yemen’deki gelişmeleri ele aldı.
Biden, (Gazze’deki) Filistin tarafı ve İsrail ortasında sükunetin korunması da dahil Mısır’ın Filistin meselesiyle ilgili harcadığı çabaları takdir ettiğini ifade etti.
ABD Başkanı, ülkesinin Mısır’ı bölgede güvendiği güçlü bir müttefik ve dost olarak gördüğünü belirtti.
Sisi de iki ülke ortasındaki stratejik paydaşlığın ve çeşitli siyasi, güvenlik ve bölgesel problemlerde istişare ve uyumun ehemmiyetini vurguladı.
Ülkesinin, Filistin probleminde, Filistin halkının haklarını teminat altına alan adil ve kapsamlı bir tahlile ulaşılması konusundaki sabit tavrının altını çizen Sisi, Etiyopya’nın inşasını sürdürdüğü Hedasi Barajı krizine de değindi.
Sisi, Mısır’ın su güvenliğini garanti altına alacak, barajın doldurulması ve işletilmesini sağlayacak bağlayıcı yasal bir muahedeye varma yoluyla ülkesinin gelecek jenerasyonlar ismine su güvenliğini koruyacağını vurguladı.
Hedasi Barajı probleminin tahliline vurgu yapan Sisi, ABD’nin bu krizin çözümünde etkin bir rol oynamasının önemli olduğunu belirtti.
Mısır ve Etiyopya’nın Hedasi Barajı anlaşmazlığı
Etiyopya, Mısır ve Sudan, 10 yıldan uzun müddettir Hedasi Barajı ile ilgili karşı karşıya geliyor.
Nil sularının yaklaşık yüzde 80’i topraklarında doğmasına rağmen sadece yüzde 3’ünden yararlanabilen Etiyopya, Afrika’nın en büyüğü olacak Hedasi Barajı’nın inşasına 2 Nisan 2011’de başladı.
Baraj, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehri’ni yüzde 85 besleyen Mavi Nil Irmağı kolu üzerinde yapılması nedeniyle büyük değer taşıyor. Etiyopya, Hedasi Barajı ile güç açığını kapatmayı ve elektrik satmayı amaçlıyor.
Addis Ababa idaresi, Mısır ve Sudan ile bir muahedeye varmamasına karşın barajın doldurulmasında ısrar ederken Kahire ve Hartum idareleri, Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık hisselerinin etkilenmemesi için öncelikle üçlü muahedeye varılması gerektiğini vurguluyor.
Tepkilere karşın Temmuz 2020’de ilk dolum işleminin yapıldığı barajda 20 Şubat 2022’de birinci kere elektrik üretimine başlanmıştı.
